ممکن است افراد به هر دلیلی تصمیم به دستکاری و تغییر سن در شناسنامه خود بگیرند. واضح است این امر از نظر قانون‌گذار چندان مطلوب تلقی نمی‌شود. زیرا اسناد سجلی کشور در صورت رواج این امر ممکن است دچار مشکلات جدی در امور خود، خصوصاً در بحث اعتبار آن‌ها گردد. به همین دلیل، رویه‌ی کلی موجود در سیستم حقوقی برای تغییر سن در شناسنامه به عمد بسیار سخت‌گیرانه طراحی شده است. بنابراین، اگر اطمینان دارید که انجام این کار برای شما ضروری است حتما با یک وکیل ثبت احوال مشورت و رایزنی کنید.
اولین چیزی که در تغییر سن در شناسنامه مد نظر اداره ثبت احوال قرار می‌گیرد، سن فرد مراجعه کننده است. در صورتی که فرد متقاضی به سن قانونی هجده سال تمام نرسیده باشد باید یا دارای حکم رشد بوده و یا با پدر یا جد پدری خود در محل اداره حاضر شود. در صورت غیبت هر دو شرط فوق، قیم باید با ارائه‌ی مدارک متقن، قیومیت خود را به اثبات برساند.
در گام بعدی، شما به دبیرخانه‌ی کمیسیون تشخیص سن اداره ثبت احوال محل صدور اسناد شناسایی (همان شناسنامه) راهنمایی خواهید شد تا با ارائه‌ی مدارک و دریافت رسید، آماده‌ی مراحل بعدی شوید.
پس از این مرحله، تاریخ جلسه‌ی رسیدگی به درخواست شما مبتنی بر تغییر سن در شناسنامه توسط این شورا (مشتمل بر فرماندار یا بخشدار، رئیس اداره ثبت احوال، پزشک منتخب، مدیر عامل سازمان بهداری استان و رئیس شورای اسلامی شهر یا بخش) به شما اعلام خواهد شد. در تاریخ معین موظف خواهید بود با در دست داشتن شناسنامه‌ی عکس‌دار در محل تشکیل جلسه، حضور پیدا کنید. در غیر این صورت جلسه در غیبت شما تشکیل و درباره‌ی وضعیت تصمیم‌گیری خواهد شد.
در این باب، دلایلی که ممکن است از سوی متقاضی ارائه شود بررسی گردیده که می‌تواند تشکیل‌شده از استشهادنامه محلی، برگه‌های ولادت، و یا اسنادی که مسائلی مانند اشتباه مأمور ثبت احوال وقت یا تقلب والدین را به اثبات برساند، باشد. در صورت اعتبار دلایل و تأیید پزشک شما را برای تغییر سن در شناسنامه خود، به سایر بخش‌ها معرفی خواهند کرد.
اعتراض به رأی مخالفت با تغییر سن در شناسنامه در دیوان عدالت بررسی خواهد گردید.
توجه داشته باشید که ممکن است کمیسیون شما را برای بررسی بیشتر به پزشکی قانونی معرفی کند و در صورت اعلام رأی از سوی کمیسیون امکان درخواست تجدید نظر از سوی شما متصور نیست. این کمیسیون معمولاً تنها در حالتی که اختلاف سن واقعی شما با سن سجلی بیش از پنج سال بوده و تا به حال در آن از سوی آن اداره تغییری صورت نگرفته باشد با تغییر سن در شناسنامه موافقت خواهد کرد. در غیر این صورت تصمیم درباره پرونده بر عهده‌ی دادگاه‌های حقوقی دادگستری است.
نکته‌ای که بهتر است به آن عنایت داشته باشید این است که اقامه‌ی دعوا در مورد تغییر سن در شناسنامه در موارد فوق، بر خلاف اداره ثبت احوال، باید در حوزه‌ی قضایی محل سکونت انجام گیرد.